Taco Nedir?

Öyle bir lezzet düşünün ki doğduğu coğrafyadan ayrılıp farklı bir kıtadan bütün dünyaya yayılmış olsun. Sömürgeleşme, sanayileşme ve ardından coğrafyasının insanlarının başka topraklara göçmesiyle birlikte bugün pek çoğumuzun elinde rahatlatıcı yiyeceklerden bir tanesi olarak dünyanın her mutfağına ulaşmıştır. Kabuğuyla, lezzetli dolgusuyla, hazırlanabilecek onlarca çeşidi ile birlikte yanında birbirinden özel soslarıyla büyük ihtimalle aklınıza gelen olan o lezzet, yani Tacolar! Bu yazıda dünyanın bugün en önemli, en değerli, en çok tercih edilen ve insanları en çok rahatlatan bir yiyecekten bahsedeceğiz ama öncelikle soruyoruz, Taco nedir?

Büyük ihtimalle yemeği tarif ettiğinizde birçok insan bunun Taco olduğunu anlayacaktır. Kendine has yapısıyla, elbette farklı ülkelerin ve farklı coğrafyaların bazı yemekleriyle benzer özellikler göstermesi ile Taco hemen hemen dünyadaki bütün insanların en sevdiği, akıllardan çıkmayacak olan yiyeceklerden bir tanesidir. Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de artık Taco kendisine önemli bir yer edinmiştir.

Gıda sektöründe olup Taco’yu duymamış, tatmamış olan, hiç denememiş olan kimse yoktur. Özellikle dünya mutfağı ile yakından ilgilenenler mutlaka Meksika mutfağının içerisinden geçmiştir. Elbette bu geçiş yavaş bir geçiş olmuştur. Bunun nedeni Meksika’nın özellikle lezzetli karışımlarıyla, acı sosları ile birlikte damakları şenlendirmesidir. Böyle bir mutfaktan da kimse hızlı bir şekilde çıkmak istemeyecektir.

Peki, Taco’ya yakından bakmak istersek Taco’nun tarihi bizleri nereye kadar götürebilir? Taco’nun ismi ile Taco yiyeceğinin çok sonraları bir araya geldiği söylenmektedir. Aslında Taco isminin farklı olduğu fakat şu an tanınırlığı bu isimle olduğu yemek uzmanları arasında zamanında dile getirilmiştir. Bu açıdan yemeği daha iyi anlayabilmek, daha iyi kavrayabilmek adına, Taco nedir sorusuna doğru yanıtları verebilmek için Taco ismi nereden geliyor, Taco yiyeceğinin Meksika yemek kültüründe, geçmişinde, sosyal tarihinde nasıl bir yere sahip olduğunu bilmek önem taşımaktadır.

Taco Nedir? Taco Kelimesi Nereden Geliyor?

Taconun genel tarihi üzerinde durmadan ve “Taco nedir?” sorusuna tam anlamı ile bir yanıt vermeden önce elbette merak edilen bir konuya değinmek gerekmektedir. Taco kelimesi nereden geliyor? Dünyada pek çok gıda tarihi dünya mutfakları ve yemekleri üzerinde uzmanlaşmış insanlar, yemek ve tarih yazarları bulunmaktadır. Bu kişiler arasında özellikle gıda tarihi üzerinde eserler yazan, Meksika Mutfağı ve Meksika Tarihi ile yakından ilgilenen bir isim bulunmaktadır. Toronto Üniversitesi Gıda Tarihi profesörü olan Jeffrey M. Pilcher. Pilcher’in pek çok yemek ile alakalı kitapları ve yayınları bulunmaktadır.

Kendisi Taco üzerinde uzun yıllar araştırmalar yapmıştır. Elbette bu kadar hafif lezzete, hafif tutuşa ve kolay aşamalı bir yapıma, duruşa sahip olan fakat son derece bağımlılık yaratabilecek aromaları barındıran bu yiyeceğin tarihini araştırmak bir gıda tarihi profesörü için oldukça normal bir harekettir. Kendisi yıllar boyunca Meksika mutfağını, Taconun geçmişi ve tarihini araştırırken Taco kelimesinin özellikle nereden geldiği üzerinde durmuştur.

Taco nedir sorusuna bir de etimolojik olarak bakalım. Pilcher’in yapmış olduğu araştırmalar Taco kelimesinin Meksika’daki gümüş madenlerine kadar uzandığını göstermektedir. Peki nasıl? Geçmiş yıllarda Meksika’daki gümüş madenlerinde madenciler gümüş arayışında iken ufak çaplı patlamalar meydana getirmektedir. Bu patlamayı “taquito” ismindeki kâğıtlarla yaratmaktaydılar. Kayaların içerisinde bulunan gümüşleri çıkarabilmek adına “patlayıcı yükler” anlamına gelen Taco kelimesi işte buradan gelmektedir. Barutun etrafına sarılmakta olan ve kayalarda açılan deliklere yerleştirilen bu küçük kâğıt parçalarının ismi bugün dünyanın her yerinde duyulmaktadır.

Taco, özellikle işçi sınıfının yiyecekleri arasında yer almaktaydı. Yapımı basitti, ucuzdu, hızlıydı ve işçilerin erişebileceği en besleyici değerlere sahip olan kolaylıkla ulaşabilecekleri bir yiyecekti. Profesörün yapmış olduğu araştırmalarda dahi tanımlanmış olan ilk Taco çeşitleri arasındaki bir tanesinin ismi “madenci tacoları” olarak geçmektedir. Yani orijinal adı ile “tacos de minero”dur. Taco nedir sorusunun bir cevabı da içine neler koyduğumuzla ilgilidir.

Çeşitli iç dolgularıyla, lezzetli sosları ile hafif lezzet yiyeceklerinden birisi olarak bilinen Taco’nun isminin bu şekilde anıldığı uzmanlar tarafından bilinmektedir.

Yine uzmanların belirtmiş olduğu bir diğer nokta Meksikalı işçilerin Amerika madenlerinde ve tren yollarında çalışma maksadı ile Amerika’ya göç ettikleri zaman kendi yiyeceklerini yani Tacoları Amerikalılara anlatmaya çalışma şekli aslında Taco olarak telaffuz etmeleriydi. Yani aslında kökeninde Meksikalılar Tacoyu farklı bir isimle söylerken Amerika’daki işçilerin Amerikalılara yemeği telaffuz etme, tarif edebilme ismi olan Taco yemeğin kendi ismi olarak kalıplaşmış hâlini almıştır.

Taco Nedir? Taco Ne Demek?

Taco sıra dışı lezzete sahip olan, onlarca çeşidi ile birlikte damaklarda inanılmaz lezzet oluşturan bir Meksika yemeğidir. Belirli süreler içerisinde değişime uğramış olsa bile, gerek orijinal hâli, gerek ise şu anki dünyaya yayılmış hâli ile popülaritesini asla kaybetmeyecek bir tattır. Tüm dünyada tanınmış olan Taco bir zamanlar işçilerin, alt sınıfın yemeği olarak bilinirdi. Pratikliği, içerisindeki besleyici et ve sebze ürünleri, ilavesindeki salsa sosu ile beraber orijinal Taco hafif ama dengeli bir besindir. Meksika’nın hem yemek hem sosyal kültüründe geniş bir yere sahiptir.

Tarih ile bağlarını asla koparmayacak yiyeceklerden bir tanesidir. Bölgeden bölgeye değişiklik gösterebilen bu yiyeceğin temelinde tortilla, lezzetli iç dolgu ve salsa olduğu bilinmektedir. Biraz asidik biraz acı bir lezzet olan Taco, damakta uyumu yakalayan, işçilerin yemeği gözü ile bakılsa da şu an büyük bir üne kavuşmuş tarihî bir Meksika değeridir.

Taco Nedir? Taco’nun Kökeni Meksika Mı Yoksa İspanya Mıdır?

Yemek kültürü içerisinde Taco nedir diye sorulduğunda, tabii ki mısır unuyla ve zeytinyağı ile hazırlanan bir hamur ve arasında lezzetli bir karışım, yanında bu karışımı tamamlayacak olan acı bir sostan bahsedilmektedir. Bu üçlü de bize direkt Meksika’yı çağrıştıracaktır. Taconun bir Meksika yemeği olduğu bilinmektedir. Yemeğin kökeninin Meksika’ya mı yoksa İspanya’ya mı ait veya başka bir Avrupa ülkesine mi ait olduğu zaman zaman geçmişte tartışma yaratmıştır. Fakat Taco kesinlikle bir Meksika yemeğidir. Meksika’nın geçmişine, tarihine, mutfak ve sosyal yapısına dayanan ve Meksika’nın zenginlikleri ile bütünleşen güzelleşen bir yemektir. Peki, bu düşüncelerde Meksika yerine İspanya’nın veya başka bir Avrupa ülkesinin araya girmesinin nedeni nedir?

İspanya Tacoların Lezzetini Değiştirdi

Bilindiği gibi şu an Meksika’dan daha fazla olarak Amerika’da Taco ün kazanmıştır ve bu şekilde dünyaya yayılmıştır. Ancak iş Amerika’ya gelmeden önce çok daha geçmişe dayanmaktadır. Bunun nedeni; 16. yüzyılın son dönemlerinde İspanya’nın Meksika’yı işgal etmesidir. Yaklaşık 200 yıl boyunca 1800’lü yıllara kadar Meksika İspanya’nın sömürgesi altında yaşamak zorunda kalmıştır. 18. yüzyılın sonunda, 1821 yılında Meksika bağımsızlığını kazandığında akıllarda Taco’nun İspanya tarafından getirildiği veya geliştirildiği düşüncesi oluşabilir. Fakat yakından baktığımızda Taco’nun zaten bir Meksika yemeği olduğunu görüyoruz.

İspanya Meksika’yı işgal ettiğinde ve yerleşkesini kurduğunda Meksika yemeklerini küçümsediğini, alt sınıfın yemekleri olarak gördüğünü biliyoruz. Kendilerinin ise elit sınıftan ve mutfaktan geldiğini dolayısıyla Meksika’da olmayan sos, yiyecek, bitki gibi çok çeşitli ürünleri Meksika’ya getirdiği yine bilinmektedir. Bunlardan bir tanesi özellikle buğdaydır. Aslında orijinal Taco mısır unundan yapılmaktadır, fakat İspanya’nın buğdayı ve buğday ununu Meksika’ya getirmesiyle Tacolarda işte bu şekilde ufak bir değişiklik meydana gelmiştir. İspanya’nın Meksika’yı işgali ile birlikte bir lezzet değişikliği yaşanmıştır diyebiliriz.

1900’lü yılların başında pek çok Meksikalı işçinin Amerika’ya gitmesiyle Tacolar Amerika’da ulaşabileceği en üst noktaya ulaşmıştır. Fakat işin kökenine, orijinaline baktığımız zaman Taco bir Meksika yemeğidir ve Meksika mutfağına aittir. Günümüzde U şekli ile kızartılarak yapılan Amerika el değmesi Tacolar popülerdir fakat aslı ile birebir değildir. Yine de, bu kadar uzun ve köklü bir geçmişe sahip olan Tacolar her hâli lezzetli, her damak zevkine uygundur. İster et ister sebze kullanarak, birbirinden değerli sosları ve garnitürleri ile birlikte Taco şu an dünyanın ön planda yer alan, atıştırmalıklarından, hafif lezzetlerinden bir tanesidir. Kolay kolay da yerini başka bir yiyeceğe kaptıracak gibi durmuyor.